Artykuł: Domy z fabryki – czym są domy prefabrykowane i co warto o nich wiedzieć?
Domy składane z poszczególnych modułów jak z klocków cieszą się ogromną popularnością w Europie Zachodniej. Polscy inwestorzy ciągle jednak podchodzą do nich nieufnie. Czy jest się czego bać? Podpowiadamy, na czym polega ta technologia i jakie ma zalety oraz ograniczenia.
Prefabrykację uważa się za przyszłość współczesnej architektury i budownictwa. Pozwala ona rozwiązać wiele problemów, które trapią ten rynek, takich jak rosnące ceny prac budowlanych i materiałów, długi czas budowy i konieczność ciągłej jakości kontroli wykonania poszczególnych etapów. Przy pomocy technologii modułowej gotowy dom na działce może teoretycznie powstać nawet w trzy miesiące.
Jak powstają domy prefabrykowane?
W dużym skrócie: dom prefabrykowany powstaje z gotowych modułów, które wcześniej są przygotowywane w fabryce. Na plac budowy transportuje się już gotowe części (można je porównać do dużych klocków), które montuje się ze sobą z pomocą dźwigów. Następnie dom się wykańcza i wyposaża we wszystkie niezbędne sprzęty.
Pozwala to znacząco ograniczyć czas budowy, a do tego inwestor oddaje wszystkie prace w ręce jednego wykonawcy, który zajmuje się budową domu od A do Z.
Domy prefabrykowane powstają z drewna, betonu lub z połączenia tych materiałów. Nie jest oczywiście tak, że na plac budowy, jak w bajce, przyjeżdża gotowy dom z podłogami czy umywalkami. W fabryce można wykonać przede wszystkim prefabrykowane ściany nośne i działowe zamiast tych tradycyjnych, budowanych na placu budowy z pustaków, cegieł czy gazobetonu. Prefabrykuje się też stropy, schody czy balkony.
W Polsce najczęściej powstają dziś prefabrykowane domy szkieletowe, a więc drewniane. Ich podstawą jest drewniany szkielet obudowany kolejnymi warstwami, które zapewniają odpowiednią termoizolację i dźwiękochłonność.
Na plac budowy przyjeżdżają więc gotowe ściany wyposażone w okna, drzwi wejściowe, a nawet rolety. Gotowe są też przyłącza elektryczne i hydrauliczne. Z zewnątrz taki dom wymaga tylko naniesienia warstwy tynku lub innych materiałów elewacyjnych. Wewnątrz dom trzeba jeszcze wykończyć, czyli np. położyć płytki ceramiczne, podłogi, pomalować ściany czy zamontować sprzęty.
Jakie przepisy obowiązują w przypadku domów prefabrykowanych?
Przepisy nie różnią się tu od tych dotyczących domów wznoszonych z pomocą tradycyjnej technologii. Najpierw trzeba dopełnić wszystkich niezbędnych formalności i otrzymać pozwolenie na budowę. Kolejny krok to wybór odpowiedniego projektu w firmie, która oferuje budowę domu modułowego.
Producenci domów prefabrykowanych oferują szeroki wybór domów parterowych, z poddaszem, półtorakondygnacyjnych i dwukondygnacyjnych o różnych metrażach i w różnym stylu. Projekty można też (choć w ograniczony sposób i przed rozpoczęciem jakichkolwiek prac) modyfikować, dopasowując je pod swoje potrzeby.
Jakie są największe zalety domów prefabrykowanych?
Główny atut domów budowanych technologią modułową to znacząco zmniejszony czas budowy. Szacuje się, że w ten sposób można dom postawić szybciej o 50%. Polscy producenci chwalą się nawet liczbami, że samo postawienie konstrukcji na działce to czas od 1 do 2 dni. Pełen czas realizacji domu szacują na zaledwie 12 tygodni.
Z tego powodu domy z gotowych modułów cieszą się rosnącym zainteresowaniem. Tradycyjna budowa trwa przecież o wiele dłużej. Nie trzeba też tracić czasu na poszukiwanie ekipy budowlanej i specjalistów wykończeniowych do kolejnych prac. Wszystkie zadania realizuje tu jeden wykonawca.
Co więcej, stawianie domu prefabrykowanego na działce nie zależy od warunków atmosferycznych. Domy szkieletowe można montować nawet zimą. Nie trzeba się więc martwić, że zła pogoda opóźni czas budowy i pokrzyżuje plany inwestora oraz ekipy budowlanej.
Czy dom prefabrykowany jest tańszy niż dom w technologii tradycyjnej?
Producenci domów prefabrykowanych szacują, że koszt budowy takiego domu może być nawet o 30% niższy niż w przypadku domu murowanego stawianego technologią tradycyjną. Odpowiedź na pytanie o ceny jest jednak bardziej skomplikowana i brzmi jak zawsze: to zależy.
Jeśli dom jest stawiany własnymi siłami (czyli systemem gospodarczym), najczęściej będzie tańszy niż jakikolwiek dom stawiany systemem zleconym, niezależnie od tego, czy jest to dom modułowy, czy tradycyjny.
Jednak niewiele osób potrafi zbudować dom systemem gospodarczym. Ryzyko popełnienia błędu przez mało doświadczonych wykonawców jest tu bardzo duże. Co więcej, taka budowa trwa zwykle kilka lat i stanowi ogromne obciążenie (psychiczne i fizyczne) dla inwestora.
Jeśli jednak mówimy o systemie zleconym, domy prefabrykowane są tańsze z uwagi na samą technologię prefabrykacji. To samo dotyczy również innych elementów konstrukcji dostępnych dziś w tej technologii.
Świetnym przykładem są chociażby prefabrykowane szalunki tracone TKR. Wykorzystywane zamiast tradycyjnych drewnianych deskowań skracają czas budowy i zmniejszają jej koszty. Nie trzeba ich demontować po zakończeniu prac – stają się częścią konstrukcji domu, podnosząc jego parametry termoizolacyjne.
Czy domy prefabrykowane mają wady?
Technologia modułowa ciągle jest w Polsce pewną nowością. Trzeba więc bardzo starannie wybierać producenta, który zagwarantuje odpowiednio wysoką jakość. Powierzasz mu przecież całą budowę!
Wśród wad domów budowanych w technologii modułowej często wymienia się też dużo większą trudność przy wprowadzaniu poprawek, takich jak np. zmiana liczby czy umiejscowienia gniazdek elektrycznych. Trzeba również wcześniej zaplanować aranżację wnętrza, aby znalazło to swoje odzwierciedlenie np. w nośności ścianek działowych.
Zobacz więcej: Czym są szalunki tracone TKR?
Szalunki tracone poleca producent szalunków traconych TKR GMBH sp. z o.o.
